Αναμνήσεις έρχονται στο μυαλό από προηγούμενες δεκαετίες!
Ας τα πάρουμε με τη σειρά!!!
Πρώτα απ' όλα:
"άναψε το λυχνάρι σου προτού να έρθει η νύχτα"
"άναψε το λυχνάρι σου προτού να έρθει η νύχτα"
.jpg)
Μετά θα βράσουμε τα χόρτα!
Γνωρίζετε όλοι να βράζετε χόρτα στη φωτιά;
Αν όχι καλά είναι να μάθετε!
Ποτέ δεν ξέρετε....μπορεί να χρειαστεί!!!
Ποτέ δεν ξέρετε....μπορεί να χρειαστεί!!!
Και θα βάλουμε και το ψωμί στο φούρνο!
Πρέπει να βρούμε χρόνο να καθίσουμε
και στον αργαλειό!!!
Παραδοσιακός Αργαλειός
(ο αργαλειός και τα καλάθια, φωτογραφίες από: aetigiannis.gr)
.jpg)
Αργότερα θα σιδερώσουμε!!!!!!
Αυτό είναι το σίδερο που σιδέρωναν
οι νοικοκυρές τα ρούχα!
οι νοικοκυρές τα ρούχα!
Βάζοντας μέσα φωτιά - θράκα από το τζάκι ή τον αναμμένο φούρνο!
Ψαλίδες και δρεπάνια. Φωτογραφία από το Χωριό, Καταράκτης Πατρών Αχαΐας
.jpg)
Παραδοσιακά καλάθια και κοφίνια
Πηγή: loulismuseum.gr (απόσπασμα)
Σπορά: Η σπορά ξεκινούσε το Σεπτέμβριο και τελείωνε το Δεκέμβριο.
Σπορά: Η σπορά ξεκινούσε το Σεπτέμβριο και τελείωνε το Δεκέμβριο.
Ήταν καλοτυχιά για τους αγρότες να βρέξει πρώιμα, να μαλακώσει
η γη και ν’ αρχίσει η σπορά.
Οι γεωργοί είχανε συνδυάσει τη σπορά με τις γιορτές της Παναγίας,
την οποία θεωρούσαν προστάτισσά τους, και ήθελαν η σπορά να
ξεκινάει τον Σεπτέμβριο μετά το Γενέσιον (γενέθλια) της Θεοτόκου
στις 8 Σεπτεμβρίου.
Γι’ αυτό και την είχαν ονομάσει τη γιορτή αυτή γιορτή της
Παναγίας της Αρχισπορίτισσας.
Εξάλλου, ο λαός έλεγε, Το Σεπτέμβρη στάρι σπείρε και σε πανηγύρι σύρε.
Στις 21 Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου) θα έπρεπε ο καλός
αγρότης να έχει σπείρει τα μισά χωράφια (Παναγία Μεσοσπορίτισσα).
Μάλιστα, στις 21 Νοεμβρίου οι αγροτικές οικογένειες συνήθιζαν
να τρώνε πολυσπόρια (δημητριακά με όσπρια).
Γι’ αυτό και η Παναγία ονομάστηκε Πολυσπορίτισσα.
Στη δυτική Κρήτη τα πολυσπόρια ονομάζονται παπούδια (από το αρχαίο πάππος, που σημαίνει σπόρος. (Λεξ. Αντ. Ξανθινάκη).
η γη και ν’ αρχίσει η σπορά.
Οι γεωργοί είχανε συνδυάσει τη σπορά με τις γιορτές της Παναγίας,
την οποία θεωρούσαν προστάτισσά τους, και ήθελαν η σπορά να
ξεκινάει τον Σεπτέμβριο μετά το Γενέσιον (γενέθλια) της Θεοτόκου
στις 8 Σεπτεμβρίου.
Γι’ αυτό και την είχαν ονομάσει τη γιορτή αυτή γιορτή της
Παναγίας της Αρχισπορίτισσας.
Εξάλλου, ο λαός έλεγε, Το Σεπτέμβρη στάρι σπείρε και σε πανηγύρι σύρε.
Στις 21 Νοεμβρίου (Εισόδια της Θεοτόκου) θα έπρεπε ο καλός
αγρότης να έχει σπείρει τα μισά χωράφια (Παναγία Μεσοσπορίτισσα).
Μάλιστα, στις 21 Νοεμβρίου οι αγροτικές οικογένειες συνήθιζαν
να τρώνε πολυσπόρια (δημητριακά με όσπρια).
Γι’ αυτό και η Παναγία ονομάστηκε Πολυσπορίτισσα.
Στη δυτική Κρήτη τα πολυσπόρια ονομάζονται παπούδια (από το αρχαίο πάππος, που σημαίνει σπόρος. (Λεξ. Αντ. Ξανθινάκη).
Θερισμός
Πηγή: loulismuseum.gr (απόσπασμα)
Το θέρος γινότανε τον Ιούνιο, τον θεριστή μήνα, όταν πια είχανε
ξεραθεί τα στάχυα κι είχε ωριμάσει ο καρπός.
Το έμπειρο μάτι του αγρότη δεν ξεγελιόταν, αν και ορισμένοι ήθελαν να δοκιμάζουν, βάζοντας σπόρο στο στόμα τους και μασουλώντας τον,
για να δουν αν είχε μεστώσει.
Αλλά ενώ στη σπορά ο ζευγολάτης δούλευε μόνος, βοηθώντας τον καμιά φορά η γυναίκα του, στο θέρος επιστρατεύονταν όλα τα μέλη της οικογένειας.
Οι οικογένειες τότε ήταν κατά κανόνα πολύτεκνες.
Τα σκολαρούδια, όταν σχόλαζαν από το σχολείο, δεν πήγαιναν στο σπίτι
αλλά στο χωράφι, να φάνε και να βοηθήσουν.
.jpg)
Ήταν η εποχή του αλωνάρη μήνα, του Ιούλη. Οι αλωνάρηδες έλυναν τα δεμάτια της θημωνιάς, πετούσαν μακριά τα βιτσοδέματα και σκορπούσαν τα στάχυα σ’ όλη την κυκλική επιφάνεια του αλωνιού...
.jpg)
Πηγή: loulismuseum.gr (απόσπασμα)
Το θέρος γινότανε τον Ιούνιο, τον θεριστή μήνα, όταν πια είχανε
ξεραθεί τα στάχυα κι είχε ωριμάσει ο καρπός.
Το έμπειρο μάτι του αγρότη δεν ξεγελιόταν, αν και ορισμένοι ήθελαν να δοκιμάζουν, βάζοντας σπόρο στο στόμα τους και μασουλώντας τον,
για να δουν αν είχε μεστώσει.
Αλλά ενώ στη σπορά ο ζευγολάτης δούλευε μόνος, βοηθώντας τον καμιά φορά η γυναίκα του, στο θέρος επιστρατεύονταν όλα τα μέλη της οικογένειας.
Οι οικογένειες τότε ήταν κατά κανόνα πολύτεκνες.
Τα σκολαρούδια, όταν σχόλαζαν από το σχολείο, δεν πήγαιναν στο σπίτι
αλλά στο χωράφι, να φάνε και να βοηθήσουν.
Αλώνισμα
.jpg)
Πηγή: loulismuseum.gr (απόσπασμα)
Τα αλώνια τα έφτιαχναν στις κορφές και στα μουράκια, δηλαδή στους λοφίσκους και στα μικρά υψώματα, όπου φυσάει βοριαδάκι τις απογευματινές ώρες.
Τα αλώνια τα έφτιαχναν κυκλικά με ακτίνα 3 -4 μέτρα, τοποθετώντας
όρθιες πλάκες μέχρι 40 πόντους, ενώ το δάπεδο το κάλυπταν επίσης με
πλάκες, κατά κανόνα με άγρια επιφάνεια, για να μη γλιστράνε τα ζώα.
Άλλοτε πάλι, στην Κρήτη και αλλού, συνήθως το δάπεδο το έστρωναν με αργιλώδες χώμα. Έκαναν παχιά λάσπη και την άπλωναν σε όλα τα σημεία.
Όταν η λάσπη ξεραινόταν, το δάπεδο γινότανε πολύ σκληρό.
.jpg)
'Οταν τελείωνε το θέρος κι είχανε κουβαληθεί τα γεννήματα έξω από το αλώνι σε χωριστές θημωνιές για κάθε δημητριακό (σιτάρι, κριθάρι, βρόμη), άρχιζε το αλώνισμα.Τα αλώνια τα έφτιαχναν κυκλικά με ακτίνα 3 -4 μέτρα, τοποθετώντας
όρθιες πλάκες μέχρι 40 πόντους, ενώ το δάπεδο το κάλυπταν επίσης με
πλάκες, κατά κανόνα με άγρια επιφάνεια, για να μη γλιστράνε τα ζώα.
Άλλοτε πάλι, στην Κρήτη και αλλού, συνήθως το δάπεδο το έστρωναν με αργιλώδες χώμα. Έκαναν παχιά λάσπη και την άπλωναν σε όλα τα σημεία.
Όταν η λάσπη ξεραινόταν, το δάπεδο γινότανε πολύ σκληρό.
.jpg)
Ήταν η εποχή του αλωνάρη μήνα, του Ιούλη. Οι αλωνάρηδες έλυναν τα δεμάτια της θημωνιάς, πετούσαν μακριά τα βιτσοδέματα και σκορπούσαν τα στάχυα σ’ όλη την κυκλική επιφάνεια του αλωνιού...
Λίχνισμα
.jpg)
Πηγή: loulismuseum.gr (απόσπασμα)
Ύστερα άρχιζε η διαδικασία του λιχνίσματος.
Όλο το αλωνικό το στοίβαζαν στο βορινό ημικύκλιο του αλωνιού. Ύστερα τέντωναν ένα σκοινί εκεί όπου τελείωνε το στοιβαγμένο αλωνικό, πλακώνοντάς το στις άκρες με δύο πέτρες, για να μην παρασυρθεί από κάποια αδέξια κίνηση.
Στη συνέχεια με τα θρινάκια πετούσαν ψηλά το αλωνικό, ο αέρας
έπαιρνε το ελαφρύ άχυρο και το πήγαινε από την άλλη μεριά του σκοινιού,
ενώ ο καρπός σωριαζόταν στα πόδια των λιχνιστάδων.
Οι λιχνιστάδες ήταν δύο, που ξεκινούσαν από τις δύο άκρες και
προχωρώντας αντάμωναν στη μέση.
Η διαδικασία του λιχνίσματος κρατούσε αρκετή ώρα, ανάλογα κι από
την ένταση του αέρα.
Αν υπήρχε πλήρης άπνοια, περιμένανε και τη νύχτα.
Δε γινότανε να εγκαταλείψουν τη δουλειά στη μέση.
Ύστερα κοσκίνιζαν τον καρπό, για να φύγουν τα σκύβαλα, δηλαδή
οι κόνδυλοι των σταχυών που δεν τους έπαιρνε ο αέρας και όλα τα
χοντράδια ή τυχόν πετρούλες και κόπρανα των ζώων.
Για τη δουλειά αυτή χρησιμοποιούσαν το δριμόνι, ένα μεγάλο
κόσκινο με διάμετρο ένα μέτρο περί¬που ή κόσκινο μικρότερο.
Με το κοσκίνισμα ο καρπός έπεφτε χάμω σ’ ένα πανί, ενώ τα
άχρηστα αντικείμενα τα πετούσαν μακριά...
ΆρτοςΌλο το αλωνικό το στοίβαζαν στο βορινό ημικύκλιο του αλωνιού. Ύστερα τέντωναν ένα σκοινί εκεί όπου τελείωνε το στοιβαγμένο αλωνικό, πλακώνοντάς το στις άκρες με δύο πέτρες, για να μην παρασυρθεί από κάποια αδέξια κίνηση.
Στη συνέχεια με τα θρινάκια πετούσαν ψηλά το αλωνικό, ο αέρας
έπαιρνε το ελαφρύ άχυρο και το πήγαινε από την άλλη μεριά του σκοινιού,
ενώ ο καρπός σωριαζόταν στα πόδια των λιχνιστάδων.
Οι λιχνιστάδες ήταν δύο, που ξεκινούσαν από τις δύο άκρες και
προχωρώντας αντάμωναν στη μέση.
Η διαδικασία του λιχνίσματος κρατούσε αρκετή ώρα, ανάλογα κι από
την ένταση του αέρα.
Αν υπήρχε πλήρης άπνοια, περιμένανε και τη νύχτα.
Δε γινότανε να εγκαταλείψουν τη δουλειά στη μέση.
Ύστερα κοσκίνιζαν τον καρπό, για να φύγουν τα σκύβαλα, δηλαδή
οι κόνδυλοι των σταχυών που δεν τους έπαιρνε ο αέρας και όλα τα
χοντράδια ή τυχόν πετρούλες και κόπρανα των ζώων.
Για τη δουλειά αυτή χρησιμοποιούσαν το δριμόνι, ένα μεγάλο
κόσκινο με διάμετρο ένα μέτρο περί¬που ή κόσκινο μικρότερο.
Με το κοσκίνισμα ο καρπός έπεφτε χάμω σ’ ένα πανί, ενώ τα
άχρηστα αντικείμενα τα πετούσαν μακριά...
Ο άρτος και τα γλυκά έχουν συμβολικό χαρακτήρα και πρωταγωνιστικό
ρόλο στα έθιμα και τις παραδόσεις των Ελλήνων.
Και ο Περήφανος πετεινός μας!
Ξυπνήστεεεεε, Ήρθε Καινούργια Μέρα...
Μοναδικές εικόνες...... .. μοναδικά συναισθήματα!
ΑπάντησηΔιαγραφή